/ : Taksim işareti. web adreslerinde kullanılır.
@ : e-mail adreslerinde kullanıcı ismini kullanıcının Internet
adresinden ayırmak için kullanılır. Örneğin ahmet@yahoo.com
\ : Ters taksim işareti. Çoğunlukla DOS ve Windows dizinlerinde
kullanılır.
~ : Web adreslerinde kullanılır. Bir alt dizini gösterir.
100BaseFX : Fiber kablo kullanılan 100 Mbps'lik Fast Ethernet
spesifikasyonu. 400 metreyi geçmeyen bağlantılar için kullanılır.
100BaseT : UTP kablo kullanan 100 Mbps'lik Fast Ethernet spesifikasyonu.
100BaseT bağlantısı, ağ üzerinde trafik yokken darbeler gönderir.
100BaseTX : UTP veya STP kablo kullanılan 100 Mbps'lik Fast Ethernet
spesifikasyonu. İlk kablo çifti veriyi almak için, ikincisi iletmek için
kullanılır. 100BaseTX 100 metreyi geçen bağlantılarda kullanılmaz.
3-D (Üç Boyutlu) : Bilgisayarlarda derinliği algılamayı sağlayan görüntü
biçimini tanımlar.
ACD (Automatic Call Distribution) :
Otomatik Çağrı Dağıtımı. Gelen çağrıları merkezi ofisten farklı
yerlerdeki çalışanlara yönlendiren cihaz veya servis.
Active matrix (Aktif matriks) : Taşınabilir bilgisayarların sıvı
kristal ekranlarında kullanılan teknoloji, TFT olarak da bilinir. Pasif matris
(çift taramalı - dual scan) ekranlara göre daha geniş bir açıdan iyi görüntü
sağlar.
Adapter (adaptör) : Bir donanım veya elektronik parçanın başka bir
donanım veya elektronik parçaya, herhangi bir fonksiyon kaybına yol açmadan
bağlanabilmesini sağlayan cihaz.
Add-in : Ana programa eklenebilen ek yardımcı yazılımlar için kullanılır.
Add-on : Bir bilgisayarın kapasitesini artırmak için takılan bir
donanım birimi olabileceği gibi, ana yazılımın özelliklerini artıran yardımcı
bir yazılım da olabilir.
ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) : Asimetrik Sayısal Abone Hattı.
Varolan telefon hatları üzerinden yüksek bant genişliğinde sayısal
verilerin iletilmesini sağlayan teknoloji. Çevirmeli telefon servislerinden
farklı olarak sürekli bir bağlantı sağlar. ADSL, aynı hat üzerinden
analog (ses) bilgilerin iletilmesine de izin verir.
Agent : Ajan. Internet'te bilgi toplayan bir program. Sizin olmadığınız
zamanlarda da bazı servisleri periyodik olarak yerine getirebilir. Verdiğiniz
parametrelere göre ilgilendiğiniz bilgileri toplar, bunları günlük veya
belirlediğiniz periyotlarda size sunar.
AGP (Accelerated Graphics Port) : Üç boyutlu grafiklerin sıradan
PC'lerde gösterilmesini sağlayan bir arabirim spesifikasyonu. Intel tarafindan
geliştirildi.
Algorithm : Bir sorunu çözmek için belirlenmiş kurallar veya işlemler.
Analog : Analog teknoloji, belirli bir frekansdaki alternatif
elektromanyetik akımın, değişken frekansdaki işaretlere veya taşıyıcı
dalgaların büyüklüğüne eklenmesi ile gerçekleştirilen elektronik iletim.
Yayın ve telefon iletişimi analog teknoloji kullanılarak gerçekleştirilir.
Analog-to-digital conversion (ADC) : Analogdan sayısala dönüştürme.
Değişken (analog) bir işaretin içeriği değişmeksizin çok seviyeli (sayısal)
bir işarete dönüştürülmesi.
Anti-virus yazılımı : Bilgisayarınızın disklerinde bilinen veya
potansiyel virusleri arayıp bulan ve yok eden bir program türü.
API (Application Programming Interface) : Uygulama Programlama Arayüzü.
Diğer programlarla bilgi alışverişinde bulunan programları yazan programcılar
tarafından kullanılır.
Applet : Küçük bir uygulama programıdır. Java diliyle oluşturulur
ve bir HTML sayfasına yerleştirilir.
Application Layer : Uygulama Katmanı. OSI (Open Sytems Interconnection)
referans modelinde 7. katman. E-mail, dosya transferi ve terminal emülasyonu
gibi işlemlere servis verir.
Application Server : Uygulama Sunucusu. Dağıtık yapıdaki bir ağda
bulunan bir bilgisayarda çalıştırılan sunucu yazılımı. Üç katmanlı
uygulamaların bir parçasıdır. Bu üç katman: Kullanıcı arayüzü (GUI),
uygulama sunucusu ve veritabanı sunucusudur.
Architecture : Mimari. Bilgi teknolojilerinde, özellikle bilgisayarlarda
ve networklerde mimari, genel yapıyı, elektronik komponentleri, bilgisayarın
iç yapısını ve işletim sistemini belirler.
ASCII : Metin dosyalarında en çok kullanılan formattır. Bir ASCII
dosyasındaki her bir karakter, 7 haneli ikili sayı sistemi ile gösterilirler.
Bu şekilde 128 adet karakter gösterilebilir.
Assembler : Temel bilgisayar komutlarından oluşan ve komutları
bilgisayar işlemcisinin anlayabileceği şekilde ikili kod durumuna çeviren
bir program.
Asynchronous : Zamanuyumsuz. Bilgisayar programlamasında işlemlerin
birbirinden bağımsız olarak yapılabilmesidir. İstemci/sunucu modeli kullanılarak
sunucular, pek çok istemciden gelen zamanuyumsuz çalışma taleplerini yönetebilirler.
ATM (Asynchronous Transfer Mode) : Veriyi 53 byte'lık hücrelere bölen
ve onları sayısal işaret teknolojisini kullanarak fiziksel bir ortam üzerinden
ileten bir anahtarlama teknolojisi. Yüksek hızlı iletimin avantajını
kullanmak için tasarlanmıştır.
Authentication : Onaylama. Özel veya herkese açık ağlarda, ağa bağlanan
kişinin kimliğinin tespiti için gereklidir.İşlem şifre girilerek gerçekleştirilir.
Authorization : İzin. Sisteme giriş izni vermek. Çok kullanıcılı
sistemlerde sistem yöneticisi, sisteme girebilecek kişilere giriş izni ve kişilere
bağlı olarak da sistemde yapabileceği işlemler için belirli izinler verir.
B2B (business-to-business) :
e-biz de denir. Internet'te kurumlarla tüketiciler arasında değil de kurumlar
arasındaki ürün, servis ve bilgi alışverişi.
Backbone : Omurga. Ağın en ağır trafiği taşıyan parçası; bir
binanın içine, şehre veya bölgeye yayılmış olan LAN'ları birbirine bağlar.
Backplane : Bir şasi içindeki arabirim kartı ile veri yolları ve güç
dağıtım yolları arasındaki fiziksel bağlantılar.
Backup : Yedekleme. Ekipmanın bozulması durumu düşünülerek dosyaların
veya veritabanının başka bir yere kopyalanması işlemi.
Bandwidth : Bant genişliği. Bir ağ kablosunun taşıyabileceği
maksimum veri miktarı, bps (bit per second) birimi ile ölçülür.
Barcode : Barkod. Belirli bir ürünü, şahsı veya yeri temsil edecek
şekilde çizgi ve boşluklardan oluşturulmuş görüntü. Kod, sayıları ve
diğer işaretleri göstermek için dikey çubuk ve boşluk dizilerini kullanır.
Kodları okumak için bir barkod okuyucu kullanılır.
Baseband : Temel bant. Tek taşıyıcı frekansın kullanıldığı
klasik bir ağ teknolojisi. Ethernet buna iyi bir örnektir. Buna 'Narrowband'
da denir. Karşıtı 'broadband'dir.
Baud : Saniyede iletilen işaret sayısını gösteren işaret hızı
birimi. Her bir işaret elemanı 1 bit'le gösterilirse, baud yerine bps (bit
per second - saniyedeki bit sayısı) de kullanılabilir.
Benchmark : 1) Bir ürünün veya sistemin ölçüldüğü şartlar.
2) Belirli bir işletim sistemini veya uygulamayı ölçmek için özel
olarak tasarlanmış bir program. 3) Kullanıcıların iyi tanıdıkları
bir ürünle daha yeni bir ürünün kıyaslanması. 4) Bir ürünün karşılaması
gereken performans kriterleri dizisi.
Beta test : Yazılım geliştirmede yazılım testinin ikinci aşamasıdır.
Ürün piyasaya çıkmadan önceki testleri içerir. İlk aşama alpha testidir.
Beta version : Beta testi aşamasındaki yazılımın testçilere dağıtılan
sürümü.
Binary : Bilgisayarların verileri gösterirken kullandıkları ikili sayı
sistemi. Sadece 0 ve 1 sayılarını içerir.
Binary file : Metin dışındaki bilgi formatlarını (grafik, ses,
elektronik tablo vs.) içeren dosya. Bir metin dosyası değildir. Bilgisayarın
anlayacağı bir şekilde bit'lerden oluşmuş bir dosyadır.
BIOS (Basic Input/Output System) : Bilgisayar açıldıktan sonra
sistemin çalışmaya başlaması için işlemci tarafından kullanılan
program. Bilgisayarın işletim sistemi ile sabit disk, klavye ve mouse gibi
cihazlar arasındaki veri akışını yönetir.
Bit : Verinin en küçük birimidir. Tek bir ikili değere sahiptir, ya 0'dır
ya da 1.
Bitmap : Bir görüntü alanını ve her bir pikselin rengini belirler.
GIF ve JPEG, bitmap içeren grafik görüntü dosya tipine iyi birer örnektir.
Bit rate : Bit hızı. Sayısal iletişimde, bir iletişim ağının
belirli bir noktasından saniyede geçen bit sayısını gösterir. Veri
transfer hızı da denir.
Bluetooth : Mobil telefonların, bilgisayarların ve diğer mobil cihazların
birbirleriyle, ev ve işyerlerindeki kısa dalga kablosuz bağlantıları
kullanan telefon ve bilgisayarlarla kolaylıkla bağlantı kurabilmelerini sağlayan
spesifikasyon.
Boolean logic : Bilgisayardaki veriyi sorgulamak için AND, OR veya NOT
gibi terimler kullanılan sistem.
Boot : Bir bilgisayarı boot etmek, bilgisayarın belleğine işletim
sistemini yüklemektir. Sistem yüklendiğinde, artık bilgisayar kullanıcının
herhangi bir uygulamayı çalıştırması için hazır durumdadır.
Bps (Bits per second) : Saniyede bit sayısı. Bir modemin veri iletim hızıdır.
Bridge : Köprü. İletişim ağlarında, aynı protokolu (örneğin
Ethernet veya Token Ring) kullanan yerel alan ağlarını birbirine bağlamak için
kullanılan ürün.
Broadband : Tek bir iletişim ortamında birden fazla veri kanalı sağlayan
iletişimi gösterir.
Broadcast : Yayın. Genelde birşeyi bütün yönlere aynı anda yöneltme
anlamındadır. Radyo veya televizyon yayını, alıcısını doğru işaret
kanalına ayarlayan herkesin alabileceği radyo dalgaları üzerinden yapılan
bir iletimdir. Bazen bütün üyelere gönderilen e-mail'ler için de kullanılır.
İletişimde bir ağ üzerindeki bütün noktalara veri paketi gönderimi için
kullanılır.
Broadcast adress : Yayın adresi. Bütün istasyonlara bir mesaj gönderimi
için ayrılmış özel adres.
Broadcast domain : Yayın alanı. İletişim alanında, topluluk içindeki
bir cihazdan çıkan yayını alacak olan bütün cihazlar topluluğu için
kullanılır. Yayın alanı genellikle router'larla sınırlanır, çünkü
router'lar yayını geçirmezler.