21- DİYARBAKIR

[anaphlactic]

Köşkler

Diyarbakırda iki ayrı amaçla yapılmış köşkler bulunmaktadır. Biri, Bir zamanlar Diyarbakırı çepeçevre saran üzüm bağlarının içerisinde yer alan Bağ Köşkleridir. Bağ bozumu zamanı bağ sahiplerinin kullandıkları bu köşkler, genellikle iki katlı, bazalt taş örgülü, bol pencereli olarak inşa edilmiştir.

Diyarbakırın asıl köşkleri ise Dicle Nehri kenarında çok çeşitli ağaç ve yabani menekşelerle örtülü, güllerle donanmış bahçeler içerisinde yer alan yazlık olarak kullanılan köşklerdir. Diyarbakır evlerinin genel özelliklerini yansıtmalarına rağmen, evlerdeki içe dönük planın tersine tam anlamıyla dışa açılan bir mimariye sahiptirler. Mahremiyetine girecek kadar yakınında başka bir yapının bulunmayışı ve de çevredeki son derece güzel tabiattan yararlanma arzusu dışa açık mimarinin oluşmasını beraberinde getirmiştir. Günümüze ulaşanlar, daha çok Akkoyunlu dönemine aittirler. Seman Oğulları (Gazi Köşkü) Köşkü, Erdebil (Ber da Pir ) Köşkü, Kuşdili Köşkü, Ağulu Dere Köşkü doğanın ve insanın yarattıklarının uyumunun güzel örneklerindendir.

Gazi Köşkü
Atatürk Köşkü:

Gazi veye Seman Köşkü de denmektedir. 15. yy. inşa ettirilmiş olan yapı Akkoyunlu mimarisinin tipik özelliklerini taşımaktadır. Atatürk 5 Mart 1917 yılında. ordu Komutanlığına atanınca, 13 Martta Diyarbakır'a gelmiştir. Silvan da bulunan 16. Kolordu karargah komutunlığı 2. ordu karargahını oluşturmak üzere Diyarbakır'a alındı. Karargah binası İçkalede bulunan ve halen Atatürk Müzesi olarak faaliyet gösteren yapıya taşınmıştır. Bir süre Kavvası Sağır sokakta bulunan Hacı Sinan Özbostancı'ya ait evde ikamet eden Atatürk daha sonra Mardin Kapı dışında yer alan Seman Köşkünü ikamet olarak kullandı. Daha sonra 1937 yılında Belediyece satın alınan bu köşk restorasyonu ve onarımı yapılarak Atatürk Köşkü adıyla hizmete sunulmuştur. Atatürk Köşkü Atatürk'ün Ölümünün 100. yılı sebebiyle 1981 yılından yeniden onartılmış, bahçesi ve çevresi düzenlenerek bu günkü şeklini almıştır.



Seman Köşkünde Eyvan ve Havuz



Kuşdili Köşkü



Ağuludere Köşkü



Erdebil Köşkü



Hami Köşkü

[anaphlactic]

YEMEKLERİ

Ciğer şiş ve kebap yanına ezme salata



Ekşili Dolma



Karacadağ Pirinç Pilavı



Kuru Lebeni Tava



İçli Köfte



Lebeni Menü



Sac Kavurma



İrmik Tatlısı



Mumbar



DİYARBAKIR YEMEK FOLKLORUNDA KIŞ HAZIRLIKLARI

Diyarbakır yemek folklorunda kış hazırlıkları önemli bir yer tutar. Bazı yiyecekler kış için hazırlanır. Pastırma, kavur**SANSÜRLÜ-KELİME**ma, peynir, sal**SANSÜRLÜ-KELİME**ça, pekmez yap**SANSÜRLÜ-KELİME**mak, turşu kurmak, patlıcan, bi**SANSÜRLÜ-KELİME**ber, kabak gibi bazı sebzeleri, erik, elma gi**SANSÜRLÜ-KELİME**bi bazı meyveleri kurut**SANSÜRLÜ-KELİME**mak, çökelek ve koruk hazırlamak, şehriye kesmek, pirinç, bulgur, mercimek gibi tahılları ayıklamak ve kış için kullanılabilir bir hale getirmek gibi özel**SANSÜRLÜ-KELİME**likle kadınları meşgul eden işler, uzun zaman alır. Bu hazırlıklar, komşuların yardımları ile yürütülür. Bu işler, sosyal bir dayanışmanın yanı sıra, bir törene dö**SANSÜRLÜ-KELİME**nüşür

Şehriye kesmek:

Diyarbakır yöresinde şehriye kesmenin anlamı ha**SANSÜRLÜ-KELİME**murun parmaklar arasında ince ve küçük parçalara ayrılmasıdır. Şehriye çorba veya pilav olarak doğru**SANSÜRLÜ-KELİME**dan yenildiği gibi, bulgur veya pirince katılarak da kullanılmaktadır.
Şehriye genellikle geceleri kesilir. Gündüz kadınların ev işleri olduğu için gece tercih edilir. Bunun için önceden komşulara haber verilir.
Şehriye kesmek için, yağlı hamur yoğrulur, küçük parçalara ayrılır. Yere büyük bir bez serilir. Bezin etrafına minderler konur. Konuklar bu minderlerin üzerine otururlar. Yağlı hamuru genellikle evin büyüğü ve komşulardan biri dağıtır. Hamuru alan kişi, parmaklan arasında ovuşturarak, ince ve küçük par**SANSÜRLÜ-KELİME**çalara ayırır. Bu parçalar genellikle 11,5 santimetre uzunluğundadırlar. Elinde hamuru biten kişi el çırpa**SANSÜRLÜ-KELİME**rak hamur istediğini belirtir, hamur da**SANSÜRLÜ-KELİME**ğıtan kişi de hamuru o kişiye atar.
Şehriye kesmek, 1015 kadının bir araya gel**SANSÜRLÜ-KELİME**mesi demektir.

DİYARBAKIR TÖREN YEMEKLERİ

Törenler gerek kişisel, gerekse toplumsal yaşamımızda önemli bir yer tutarlar.
Diyarbakır'da belirli gün**SANSÜRLÜ-KELİME**lerde yapılan törenler vardır. Bu törenlere özgü değişik yemekler, tatlılar, içecekler hazırlanır. Bu törenler; doğum, sünnet düğünü, söz kesme, nişan, düğün törenleri, kirve davetleri, diş hediği, loğusa hamamı, hacca gidiş, dönüş törenleri, mevlid töreni, kurban ve şeker bayramı, muharrem ve nevruz günleri, yağmur duası ve ölüm törenleridir.

DİYARBAKIR'IN ÖNEMLİ YEMEKLERİ

Diyarbakır'da en fazla pişirilen yemekler "tencere yemekleri" olarak tanımlanan etli sebze yemekleridir. Sebze yerine bazen meyve da kullanılmaktadır. Elma, erik, ayva, çağla gibi meyvelerden etli yemekler yapılmaktadır. Diyarbakır'a özgü yemeklerin başında "Meftune" adı verilen genellikle patlıcanla yapılan bir yemek gelmektedir. Bundan başka düzme veya "pürlezzel", "karnıyarık" veya "belibağlı", "içli köfte", "kibe bum**SANSÜRLÜ-KELİME**bar", "lebeni çorbası", "nuriye tatlısı" Diyarbakır'ın çok önemli yemekleri arasında yer almaktadırlar.

[anaphlactic]

Diyarbakır ın bazı ünlü simaları

Ahmet Arif -Şair

Cahit Sıtkı Tarancı - Şair

Ali Emiri - Araştırmacı yazar

İzzet Altınmeşe - Türkücü

Orhan Asena - Oyun yazarı

Ziya Gökalp - Yazar

Hikmet Çetin - Eski Başbakan Yardımcısı

Celal Güzelses - Türkücü

Nesimi - Divan şairi

Süleyman Nazif - Şair yazar

Margosyan Mıgırdiç - Yazar

Esma Ocak Roman - Öykü yazarı

Aşık İhsani - Halk Ozanı

Abdulkadir Aksu - İç işleriBakanı

Aziz Yıldırım - Fenerbahçe Spor kulübü Başkanı

[anaphlactic]

Şimdilik bu kadar Diyarbakır ı merak edenler, Görmeyenler, gidecek olanlar, önyargısı olanlar ve diyarbakır sevdalılarına Diyarbakır gezisi yapan kişilerin izlenimlerini daha sonra paylaşacağım...

Böylece farklı yönlerden Diyarbakır ı daha iyi tanımış olurlar

Diyarbakır özlemi çeken bir Diyarbakır sevdalısından selamlar...

[ÜMİT]

çok güzel tasarımını yapmışsınız elinize sağlık gerek coğrafi ve kültürel olarak gerekse de siyasi bakımdan amed gibisi yok bence diyarbekir malamina ey hewal...

[bedriano]

harika ellerine sağlık guzel olmuş

[CeYmiS]

resımler ölü

[NyHaT]

Diyarbakır Hakkında bilgi vermen gerçektende çok hoş Teşekürler..

[DeRBeDeR]

Diyarbakır - 7 Haziran 2011